Humanistisch mediteren, waarom zou je? Maud: “Het geeft je de rust om schoonheid op te merken, in hele kleine dingen.”
In januari 2024 start een nieuwe reeks ‘Humanistisch mediteren‘, door Hans Bomhof en Louise Krijnen. Maud vertelt over haar ervaring met deze cursus. “Het is een tool dat ik kan inzetten om wat meer rust in mijn kop te krijgen, en meer schoonheid op te merken in kleine dingen. Als ik arriveerde bij de cursus, was dat een verademing: hier kan ik even landen. Een paar uurtjes niks.”
Wat doe je in het dagelijks leven?
Ik werk aan de Vrije Universiteit Amsterdam als promovenda, voor mijn promotieonderzoek. Ik geef les en doe onderzoek naar inclusief ondernemerschap: ervaringen en uitdagingen voor ondernemers van kleur en vrouwelijke ondernemers.
Ben je lid van het Humanistisch Verbond?
Ja ik ben lid, sinds het najaar van 2022, een paar maanden voordat de cursus Humanistisch Mediteren startte.
Wat spreekt je aan in het lidmaatschap?
Een aantal thema’s die bij het Humanistisch Verbond heel erg naar voren komen, zijn thema’s die mij ook heel erg aan het hart gaan. In de periode dat ik lid werd, was er ook veel gaande rondom het abortusrecht in de V.S.. Maar ook: hoe zit dat nou precies in Nederland – welke vrijheden en wetten zijn er daaromtrent. Het recht op abortus is iets wat ik heel belangrijk vind. Dus ik vond het goed om te zien dat het Humanistisch Verbond zich daar hard voor maakt. En de wetenschappelijke benadering, of het hart voor de wetenschap, daar word ik als wetenschapper natuurlijk ook blij van. Ik kende het Humanistisch Verbond al langer, Tim Hofman hield een toespraak of een lezing bij het Humanistisch Verbond die ging over vormen van zingeving en wat zingeving inhoudt, hoe je dat ook bij andere thema’s kunt vinden dan religie. Daar herkende ik me wel in. En het Humanistisch Verbond maakt ruimte voor klimaatactivisten, geeft ze geestelijke bijstand. Daar wil ik me graag achter scharen en een bijdrage aan leveren.
“ Bij mij ging het veel meer om wat meer rust in mijn kop te krijgen. Ik heb een meer pragmatische benadering van meditatie. ”
En wat dacht je toen de cursus ‘Humanistisch mediteren’ voorbij kwam?
Ja, ik dacht meteen: tof. Het was voor mij een turbulente periode op persoonlijk vlak. En het doel van de promotie leverde stress op. Ik merkte dat het erg druk werd in mijn hoofd. En ik heb altijd wel een interesse gehad in meditatie en mindfulness en dergelijke, maar nooit echt aansluiting gevonden bij het hele spirituele gedeelte ervan. Bijvoorbeeld bij het boeddhisme is meditatie een onderdeel, maar dan gaat het ook om mediteren om tot ‘verlichting’ te komen. En dat was voor mij niet een reden om naar meditatie te gaan kijken. Bij mij ging het veel meer om wat meer rust in mijn kop te krijgen. Ik heb een meer pragmatische benadering van meditatie en had het idee dat de cursus daar goed bij aan zou sluiten. Dat ik het bijna als een tool of middel zou kunnen inzetten om wat rustiger te worden, om wat minder te piekeren of me zorgen te maken om bepaalde dingen in mijn leven.
Had je al ervaring met mediteren?
Nee, ik mediteerde toen nog niet.
Hoe heb je de cursus ervaren?
Er was een vast moment, een stok achter de deur om te gaan mediteren. Tijd en ruimte om het mediteren te trainen. Om het daarna te implementeren in mijn dagelijkse leven. Dat vond ik heel prettig. Het ging me makkelijker af, doordat je het samen doet met andere mensen, dan wanneer ik het alleen doe. En de locatie De Ruimte, je zou misschien denken: het is er heel druk. Maar het is echt een oase van kalmte. Als je binnenkomt zie je overal bamboe, heel zacht licht, je hoort de vogeltjes buiten, dus het is een hele prettige plek ook. Soms moest ik rennen, vliegen om daar op tijd te zijn, in mijn drukke leven, maar als ik daar dan binnenkwam dan was het echt een verademing: hier kan ik even landen. Een paar uurtjes niks. Ik vond dat erg ontspannend.
“ Als ik daar dan binnenkwam dan was het echt een verademing: hier kan ik even landen. Een paar uurtjes niks. Ik vond dat erg ontspannend. ”
Heeft de cursus je nog meer gebracht, naast het mediteren?
Een van de leukere dingen naast de meditaties zelf, waren de teksten over meditatie, en alles wat we daaromheen bespraken, deels teksten die Hans zelf had geschreven. En elke week nam een van de deelnemers iets mee waardoor ze geïnspireerd waren geraakt. Dat kon een gedicht zijn of een boek, of een quote, dat mocht eigenlijk van alles zijn. En dat was superleuk, want dat gaf je superveel inspiratie van boeken om te lezen, exposities om heen te gaan. Dat was heel erg gaaf. Ik had zelf een gedicht meegenomen van Clint Smith, ‘For the hardest days’, waar ik een Nederlandse vertaling van had meegenomen. Het gaat over iemand die na een lange zware dag gaat zitten, naar de zonsondergang kijkt en zich eigenlijk realiseert dat hij een is met de natuur, of onderdeel is van de natuur.
Wat mooi! Voel jij verbinding met de natuur?
Jazeker. Goh.. niet meer dan anderen, maar ik kan er wel heel erg van genieten om in de natuur te zijn en die te observeren en daar de schoonheid van in te zien. Ik zie ook wel overeenkomsten tussen mediteren en het in de natuur zijn. Meditatie geeft de rust om op een bepaalde manier te kijken, om schoonheid op te merken, in hele kleine dingen. Dat kan een vogel zijn die overvliegt, of blaadjes die van de boom vallen. Mediteren helpt om naar buiten open te staan. Als je alleen aan het piekeren bent, dan lukt het minder om die schoonheid op te merken. Die opmerkzaamheid kun je trainen, versterken en vergroten door met meditatie bezig te zijn.
“ Ik zie ook wel overeenkomsten tussen mediteren en het in de natuur zijn. Meditatie geeft de rust om op een bepaalde manier te kijken, om schoonheid op te merken, in hele kleine dingen. ”
En pas je het geleerde toe in je leven?
Tijdens de cursus mediteerde ik wel. Maar het is mij nog niet echt gelukt om er een routine van te maken ná de cursus. Wat ik wel merk is dat ik kleine dingetjes mee heb genomen en nog steeds wel toepas. Maar dat gaat dan meer over eventjes drie of vier keer op je ademhaling letten. Of eventjes als ik in de trein zit of voor het stoplicht sta te wachten niet meteen mijn mobiele telefoon erbij te pakken, maar even om me heen kijken. Een bepaalde manier van ‘in het nu leven’, dat heb ik er wel aan overgehouden.
Hoe zou jij mediteren omschrijven als je het aan een ander zou uitleggen?
Hans zei altijd: zitten en niks doen. *lacht* Dat vond ik altijd best een goeie omschrijving. Ik denk dat het ook niet heel veel meer is dan dat. En er heel veel meer van maken, weet ik ook niet of dat nodig is. Ik denk dat er heel veel waarde zit in soms even zitten en even niks doen. Dan wordt je geconfronteerd met hoe druk het in je hoofd is en welke gedachten je hebt. Als je daar bewust van bent of wordt, dan kun je ze niet per se uitschakelen – want gedachten zijn er altijd – maar je kunt er wel voor zorgen dat ze niet zo op de voorgrond zijn. Dat het niet meer zijn dan gedachten. Je blijft er niet zo op ‘kauwen’. Wat ervoor zorgt dat je meer ruimte hebt om andere dingen te ervaren of te observeren.
Hoe is het contact met de groep?
Buiten de cursus heb ik geen contact onderhouden, maar je leert elkaar wel kennen na een aantal sessies, door de teksten, en in te gaan op wat je daarin aanspreekt. Maar het doel is niet om te socializen. Je komt er om tot jezelf te komen.
“ Het doel is niet om te socializen. Je komt er om tot jezelf te komen. ”
Sommige mensen vinden mediteren ‘zweverig’. Wat vind je daarvan?
Ik snap wel waar dat vandaan komt. Je kunt het zo zweverig maken als je zelf wilt. Ik zie het meer als een middel om meer rust te ervaren. Meer te kunnen genieten van kleine schoonheden in het leven. Dat voelt voor mij heel concreet. Want iedereen ervaart weleens drukte in het hoofd. Of dat je aan het piekeren bent. Dat is niet zweverig. Het is een bewezen methode. Een methode die voor veel mensen werkt om daar wat meer rust in te vinden. Dat maakte het voor mij waardevol om me erin te verdiepen. Voor anderen is meditatie misschien meer dan dat, om in contact te komen met hogere krachten, of antwoorden te vinden op belangrijke levensvragen, maar zo heb ik ‘m nooit benaderd. Je kunt meditatie ook gebruiken als een oefening. De houding van deelnemers in de cursus is heel open, wat je insteek ook is, er was niet iets van ‘het niet goed doen’ of wat dan ook. Er was veel vrijheid om het je eigen te maken, helemaal op je eigen manier.
Vind je de cursus passen bij het Humanistisch Verbond en humanisme?
Ja, ik vind het zeker bij het Humanistisch Verbond passen. Het is een plek voor reflectie, voor het met elkaar delen en praten over literatuur, filosofie, kunst. En ik denk dat het thema ‘de verbintenis met de natuur’ ook heel erg naar voren komt, zowel in de tekst als in het mediteren zelf. Dus in die zin vind ik het zeker passen bij het humanisme. Hier op de universiteit worden ook meditatiesessies georganiseerd, ook een humanistische, een meer vrije meditatie. Dus je merkt ook dat er steeds meer aandacht komt voor meditatie zonder religieuze invalshoeken of perspectieven.
“ Ik zie mediteren als een middel om meer rust te ervaren. Meer te kunnen genieten van kleine schoonheden in het leven. Dat voelt voor mij heel concreet. Want iedereen ervaart weleens drukte in het hoofd. ”
Hoe vond je Hans als begeleider?
Een enorm lieve man, geïnteresseerd, benaderbaar, dat vond ik heel prettig. Ook dat er expertise en kennis was vanuit hem, over meditatie. We konden ook vragen stellen. Soms ging het over stilte, soms over rituelen, opmerkzaamheid, verschillende dingen die terugkwamen in het mediteren. En daaraan merkte je ook wel dat hij enorm veel gelezen heeft en veel inspiratie haalt uit de kunst en filosofie en dat met ons deelt. Dat was heel tof om dat van hem mee te krijgen.
“ Je merkte dat de docent Hans enorm veel gelezen heeft en veel inspiratie haalt uit de kunst en filosofie en dat met ons deelt. Dat was heel tof om dat van hem mee te krijgen. ”
Kan je een voorbeeld noemen?
In een van zijn eerste teksten kwam er een quote langs van Toon Tellegen, toen dacht ik ‘o wauw’, want dat had ik zelf niet verwacht bij een meditatiecursus. Maar dat werkte wel heel goed.
Zou je het anderen aanraden om mee te doen aan de cursus?
Zeker, ik denk dat iedereen er wat aan heeft, als je ervoor open staat. Als je kritisch of negatief tegenover meditatie staat, zul je er niet heel veel aan hebben. Maar voor mij was het heel prettig dat ik mediteren kon leren en dat samen met anderen kon doen, zonder de religieuze kanten die er soms ook aan zitten.
Reageren? Stuur een mail naar [email protected].
Humanistisch mediteren, waarom zou je? Trudy: “Je komt bij een stilteplek in jezelf. Je gaat even niet aan de haal met je eigen gedachten en problemen en gevoelens. Je hoeft even niet van alles te denken, te doen, of op te lossen. Effe rust.” Lees het interview.
Binnenkort in Amsterdam:
Lijst van evenementen
-
In samenwerking met Slot Loevestein brengt het Humanistisch Verbond de tentoonstelling Tegenpolen: een zintuigelijke en verdiepende ervaring van polarisatie door de eeuwen heen.
Locatie: Slot Loevestein, Poederoijen -
Waarom leef ik zo? Hoe kies ik wat bij mij past? En wat betekent vriendschap voor mij? In deze cursus ga je op zoek naar antwoorden.
Locatie: Huis de Pinto, Amsterdam -
Hoe kunnen we het seizoen meer bewust ervaren? Het Humanistisch Verbond nodigt je uit voor ‘Herfst aan zet’ , een unieke beweging binnen het We Are Warming Up festival waarin we samen bewust de overgang van de seizoenen vieren.
Locatie: Tolhuistuin Amsterdam, Amsterdam -
Dit zijn harde, wrede tijden. Kijk naar de oorlogen in Gaza, Libanon en Oekraïne. Het beroep op mensenrechten, tolerantie en humaniteit lijkt krachteloos. Kunnen de basiswaarden van het humanisme nog enige praktische en politieke betekenis krijgen? Voor het antwoord op deze vraag neemt emeritus-hoogleraar Rechtsgeleerdheid Pieter Ippel ons mee in de kijk van een tegendraadse filosoof die in de vergetelheid is geraakt, maar ook nu nog iets te zeggen heeft: Herder.
Locatie: Perdu, Amsterdam -
Wat als we de confrontatie met de dood aangaan? Op vrijdag 29 november organiseert het Humanistisch Verbond in samenwerking met Pakhuis de Zwijger de Avond van de dood.
Locatie: Pakhuis de Zwijger, Amsterdam -
In onze zorgen over het klimaat is het belangrijk om hoopvol te blijven. Maar hoe doe je dat? Op deze verdiepingsdag in Amsterdam helpen we je op weg.
Locatie: Huis De Pinto, Amsterdam
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.